Brandveiligheidseisen meenemen in bouwplannen

KOMO-certificaat helpt bij beoordelen of een product voldoet

Branden hebben veel impact op de samenleving, zeker wanneer er slachtoffers vallen. Elk Europees land heeft zijn eigen regels. Zo leidde een grote brand in een Belgisch warenhuis tot hogere eisen aan brandveiligheid voor warenhuizen. En na de verwoestende brand in de Grenfelltoren in Londen met tientallen doden en gewonden, scherpte Groot-Brittannië zijn eisen aan voor gevels.

Brandveiligheid en brandpreventie is ook voor de Nederlandse bouwregelgeving een belangrijk onderwerp. Nu is dat geregeld in het Bouwbesluit en bij het ingaan van de Omgevingswet en de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) in het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl).

Eisen brandveiligheid krijgen meer aandacht onder Wkb

“Als je in een beoordelingsrichtlijn (BRL) voor een product of proces iets wilt eisen over brandveiligheid, krijg je dus met deze regelgeving te maken”, aldus Ralph Hamerlinck, lid van de KOMO Kwaliteits- en Toetsingscommissie (KKTC). “Straks onder de Wkb moet je niet alleen kijken of producten en processen aan de voorwaarden voldoen, maar ook hoe zij aansluiten op elkaar en of de combinatie in de gemonteerde situatie ook nog aan de voorwaarden voldoet. Het gaat bij de nieuwe wetgeving immers om aantoonbare kwaliteit van het voltooide bouwwerk. Dat resulteert erin dat eisen over brandveiligheid meer expliciet worden meegenomen in bouwplannen, toetsen van vergunningen en bij het opstellen van beoordelingsrichtlijnen en daarmee in certificaten.”

Niet alles heeft brandveiligheidseisen

Niet voor alle producten is het noodzakelijk iets te zeggen over brandveiligheid. Er zijn producten die niet zo kritisch zijn voor het beoordelen van brandveiligheid of waarbij brand helemaal geen rol speelt. Zoals straatklinkers en hemelwaterafvoer. Daarnaast zijn er ook BRL’en van producten waarin het brandveiligheidsaspect niet is ingevuld, terwijl dat wel belangrijk zou kunnen zijn. Bij het opstellen van een dergelijke BRL wordt zo’n passage óf niet meegenomen óf als facultatief bestempeld.

Ralph Hamerlinck geeft een voorbeeld. “Als je een BRL ontwikkelt voor een binnenwand en je neemt brandwerendheid niet mee, dan kan dat een goed gemotiveerde keuze zijn. Het merendeel van de binnenwanden wordt niet als brandscheiding toegepast. De KKTC zal dan opmerken dat wanneer je een binnenwand wél als brandscheiding wilt kunnen certificeren, je brandwerendheid moet opnemen in de BRL. Gebeurt dit niet dan ontstaat in de praktijk de situatie dat wanneer in het project de binnenwand als brandscheiding wordt toegepast, de toezichthouder (certificatie-instelling/kwaliteitsborger) aangeeft dat dit niet is bepaald in de BRL. Er moet dan aanvullend een uitspraak over worden gedaan.”

Rookwerendheid en brandwerendheid

Wat en hoeveel er wordt beschreven over brandveiligheid in een BRL verschilt per product. Er zijn producten die juist heel brandgevoelig zijn. Dan vormt dit een belangrijk onderdeel van de BRL.

Bij de beoordeling van de brandveiligheid van een product is een aantal criteria van belang. Zo kijk je naar het gedrag en de reactie bij brand. Je kunt dan denken aan de brandklasse. Deze is een maat voor de snelheid waarmee brand door zo’n product zou kunnen uitbreiden. Veiligheid van personen speelt in dit geval een grote rol. Bijna alle producten worden samen met de rookklasse hierop beoordeeld. Een ander criterium is brandwerendheid. Het zegt iets over de mate waarin het product brand kan tegengaan of vertragen. Dit geldt voor scheidingen, wanden, gevels, vloeren, plafonds en installaties die door een scheiding heen gaan, zoals een ventilatiekanaal.

Meerwaarde KOMO-certificaat met brandveiligheidseisen

“Juist bij brandveiligheid is er nog veel onbekendheid in de markt”, volgens Ralph Hamerlinck. “Bij veel ontwerpers en toetsende instellingen, overheid en straks ook bij kwaliteitsborgers, zie je onzekerheid over waar iets aan moet voldoen en hoe je dat moet beoordelen. Dan is een (KOMO-)certificaat uitermate behulpzaam om te beoordelen of iets voldoet.”

Extra check op de toepassing

Het blijft van belang om te controleren of het product ook toegepast wordt waarvoor het is beschreven in het certificaat. Bijvoorbeeld, in het certificaat staat dat de binnenwand voor grondgebonden woningen geschikt is en het wordt ineens toegepast in een appartementencomplex. Dan moet je kijken of de eisen daarvoor niet hoger zijn én je moet kijken naar de aansluitingen. Wanneer een wand en een vloer voldoen aan de eisen, dan geldt dat niet automatisch ook voor de aansluiting.

Dit artikel verscheen ook in BouwTotaal nummer 6.