KOMO-Wkb-procescertificaat voegt as-built-label toe aan reguliere KOMO-procescertificaat

U leest in dit artikel over de laatste KOMO-ontwikkelingen rondom certificering in het kader van de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb): het KOMO-Wkb-procescertificaat. Met het KOMO-Wkb-procescertificaat zetten wij met een ‘as-built’-label de laatste puntjes op de ‘i’ van het reguliere KOMO-procescertificaat.

Komst Wkb vraagt om as-built-kwaliteit

De Wkb (per 1 juli 2023) heeft als belangrijk doel de ‘as-built-kwaliteit’ te verbeteren. Het gaat hier om de daadwerkelijke kwaliteit van een gebouw bij oplevering. Een kwaliteitsborger controleert deze as-built-kwaliteit. Hij geeft een verklaring af aan het bevoegd gezag dat er een gerechtvaardigd vertrouwen is dat het gebouw aan de bouwregelgeving voldoet. Om een uitspraak te kunnen doen over as-built-kwaliteit zijn -naast fysieke controles- kwaliteitsverklaringen van certificaathouders niet voldoende.

Bouwkundig kader telt

KOMO kent naast andere, kwaliteitsverklaringen voor producten en processen. Kwaliteitsregelingen voor producten richten zich veelal op het aantoonbaar beheersen van de risico’s van het productieproces in de fabriek. De uiteindelijke kwaliteit in het kader van de Wkb wordt echter ook bepaald door het aantoonbaar beheersen van de risico’s van het toepassingsproces op de bouwplaats: de kwaliteitsregelingen voor bouwprocessen. Simpel gezegd: een goed product dat slecht wordt gemonteerd, functioneert alsnog onvoldoende.

Bij het monteren van een bouwproduct moet je daarbovenop ook rekening houden met het bouwkundig kader. Dat is op ieder project weer anders. De kwaliteitsborger wil van zíjn bouwproject een hard bewijs dat dat goed is gegaan: de  as-built-kwaliteit. Krijgt hij dat bewijs niet aangeleverd, dan verzamelt hij het zelf bij zijn fysieke controle. Het gevolg is oplopende kosten van kwaliteitsborging.

KOMO-Wkb-procescertificaat is opwaardering KOMO-procescertificaat

KOMO ontwikkelde het KOMO-Wkb-procescertificaat om de as-built-kwaliteit aan te tonen van een specifiek gerealiseerd bouwwerk. Het nieuwe KOMO-Wkb-procescertificaat geeft vertrouwen in de juistheid van de door certificaathouder aangeleverde bewijslast over het resultaat van het uitgevoerde bouwproces. Het KOMO-Wkb-procescertificaat is een opwaardering van het KOMO-procescertificaat.

Het gaat bij as-built-kwaliteit immers niet alleen om een correcte verwerking van het product, maar ook om het correct invullen van project-specifieke eisen. Een regulier KOMO-procescertificaat geeft vertrouwen in de kwaliteit van het gerealiseerde eindresultaat en de interne kwaliteitsborging daaromtrent door de certificaathouder. Een KOMO-Wkb-procescertificaat geeft daarbovenop vertrouwen in de juistheid van de door de certificaathouder aangeleverde bewijslast ten aanzien van die kwaliteit.

Welke extra inspanning moet een certificaathouder doen bij een KOMO-Wkb-procescertificaat?

De certificaathouder moet de controles van zijn interne kwaliteitsborging structureel en gestructureerd overleggen. Dat doet hij aan de opdrachtgever of – indien die daartoe opdracht geeft – rechtstreeks aan de kwaliteitsborger. Hij doet dit structureel, want bij ieder project. En hij doet dit gestructureerd op de wijze die de BRL voorschrijft. De certificatie-instelling ziet hierop toe.

Verder verandert er niets. Er zijn geen aanvullende eisen aan het merkgebruik; het certificaat blijft aangeduid worden als KOMO-procescertificaat. Voor de herkenbaarheid krijgt het certificaat een aanvullend label op het voorblad. Dit wijzigt niets aan het certificatiemerk, dus de certificaathouder hoeft in zijn documentatie niets aan te passen.

As-built-label maakt kwaliteit toonbaar voor opdrachtgever en kwaliteitsborger

KOMO kent diverse kwaliteitsregelingen waarvoor de as-built-kwaliteit op projectniveau al geregeld is. Andere kwaliteitsregelingen hebben met het KOMO-Wkb-procescertificaat (KOMO-procescertificaat met as-built-label) nog een laatste duwtje in de rug nodig om ook de as-built-kwaliteit op projectniveau aantoonbaar te maken ten overstaan van de opdrachtgever en de kwaliteitsborger.

Het toevoegen van het as-built-label aan het reguliere KOMO-procescertificaat betreft géén inhoudelijke uitbreiding van de beoordelingsrichtlijn (BRL). Het gaat om het aantoonbaar maken van zaken die de KOMO-procescertificaathouder toch al doet. Je zou het een kwalitatieve aanvulling op de proces-BRL kunnen noemen in de vorm van een wijzigingsblad. Op het wijzigingsblad van het KOMO-procescertificaat komt te staan ‘KOMO-procescertificaat met as-built-label’.

Relatie met de Wkb-prestatieladder

De Wkb-prestatieladder is een initiatief van KOMO, de Vereniging Kwaliteitsborging Nederland (VKBN) en de aangesloten Wkb-instrumentaanbieders.

De Wkb-prestatieladder is ontwikkeld om de kwaliteitsregelingen in de bouw en installatietechniek onafhankelijk en geharmoniseerd te kunnen waarderen. Met de Wkb-prestatieladder kunnen kwaliteitsregelingen op dezelfde wijze worden gewaardeerd als risicobeheersmaatregel, ook als zij onderling verschillen. De ladder is voor ieder Wkb-instrument en iedere kwaliteitsborger te gebruiken als ‘leeswijzer’, zodat elke kwaliteitsborger in Nederland op dezelfde wijze met kwaliteitsregelingen kan omgaan. En eenzelfde waarde aan kwaliteitsverklaringen kan toekennen voor het beperken van het risico op bouwfouten.”

De Wkb-prestatieladder maakt onderscheid in voorwaarden aan materialen en producten en voorwaarden aan het bouwproces. De hoogste trede op de ladder is haalbaar wanneer aan beide groepen voorwaarden is voldaan. Dit levert de grootste risicovermindering op. Voordeel hiervan is ook dat de kwaliteitsborger volgens de Wkb-prestatieladder gewaardeerde kwaliteitsregelingen minder tijd hoeft te besteden aan controles. Immers, dat specifieke bouwproduct of dat specifieke bouwproces is al een keer eerder beoordeeld in het kader van de certificering én de door de certificatie-instelling verstrekte kwaliteitsverklaring heeft een bepaalde reductiewaarde op de ladder.

Het bereiken van de hoogste trede op de Wkb-prestatieladder geeft maximaal vertrouwen waar onafhankelijke certificatie voor staat en geeft dus de beste reductie van de risico-inschatting door de kwaliteitsborger. De kwaliteitsborger kan zo -met vertrouwen- zijn borgingsinspanning beperken. Hij heeft daarmee voor zijn project een hard bewijs van de daadwerkelijk geleverde bouwkwaliteit, de as-built-kwaliteit. Daartoe dient het KOMO-Wkb-procescertificaat (KOMO-procescertificaat met as-built-label).

Samengevat

Samenvattend geeft een KOMO-procescertificaat vertrouwen in de kwaliteit van het gerealiseerde eindresultaat en de interne kwaliteitsborging daaromtrent door de certificaathouder. Een KOMO-Wkb-procescertificaat geeft daarbovenop vertrouwen in de juistheid van de door de certificaathouder aangeleverde bewijslast ten aanzien van die kwaliteit rekening houdend met het bouwkundig kader op projectniveau.

Streven is dat u de Wkb-prestatieladder medio 2023 online kunt raadplegen. Hiermee komt KOMO-online te vervallen.